LOẠI HÌNH DOANH NGHIỆP NÀO KHÔNG CÓ TƯ CÁCH PHÁP NHÂN?

Hiện nay, Luật Doanh nghiệp hiện hành quy định tại Việt Nam có 05 loại hình doanh nghiệp, gồm:

– Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên;

– Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên;

– Công ty cổ phần;

– Công ty hợp danh;

– Doanh nghiệp tư nhân.

Như vậy, để trở thành một pháp nhân, các loại hình doanh nghiệp phải đáp ứng đủ 04 điều kiện quy định về pháp nhân trong Bộ luật Dân sự 2015, cụ thể:

2.1. Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên

Căn cứ Điều 46 Luật Doanh nghiệp 2020, Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên là:

“1. Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên là doanh nghiệp có từ 02 đến 50 thành viên là tổ chức, cá nhân. Thành viên chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 47 của Luật Doanh nghiệp. 

2. Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên có tư cách pháp nhân kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.”

Kết luận: Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên chính là một pháp nhân bởi:

– Loại hình này được thành lập theo quy định Luật Doanh nghiệp;

– Có cơ cấu tổ chức gồm Hội đồng thành viên đứng đầu, bên dưới gồm có Chủ tịch Hội đồng thành viên, Giám đốc, Ban kiểm soát và các phòng ban khác;

– Có tài sản độc lập với cá nhân, pháp nhân khác và tự chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp;

– Nhân danh mình tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập.

2.2. Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên

Căn cứ Điều 74 Luật Doanh nghiệp Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên:

“1. Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên là doanh nghiệp do một tổ chức hoặc một cá nhân làm chủ sở hữu (sau đây gọi là chủ sở hữu công ty). Chủ sở hữu công ty chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn điều lệ của công ty.

2. Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên có tư cách pháp nhân kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.”

Kết luận: Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên chính là một pháp nhân bởi:

– Loại hình này được thành lập theo quy định Luật Doanh nghiệp;

– Có cơ cấu tổ chức gồm Hội đồng thành viên đứng đầu, bên dưới gồm có chủ sở hữu, Giám đốc và các phòng ban khác;

– Có tài sản độc lập với cá nhân, pháp nhân khác và tự chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp;

– Nhân danh mình tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập.

2.3. Công ty cổ phần

Căn cứ Điều 111 Luật Doanh Nghiệp quy định về công ty cổ phần như sau:

“1. Công ty cổ phần là doanh nghiệp, trong đó:

1. a) Vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần;
2. b) Cổ đông có thể là tổ chức, cá nhân; số lượng cổ đông tối thiểu là 03 và không hạn chế số lượng tối đa;
3. c) Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp;
4. d) Cổ đông có quyền tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho người khác, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 120 và khoản 1 Điều 127 của Luật này.
5. Công ty cổ phần có tư cách pháp nhân kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.”

Kết luận: Công ty cổ phần chính là một pháp nhân bởi:

– Loại hình này được thành lập theo quy định Luật Doanh nghiệp;

– Có cơ cấu tổ chức gồm Hội đồng thành viên đứng đầu, bên dưới gồm có Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát, Giám đốc và các phòng ban khác;

– Có tài sản độc lập với cá nhân, pháp nhân khác và các cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp;

– Nhân danh mình tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập.

2.4. Công ty hợp danh

Căn cứ Điều 177 Luật Doanh nghiệp 2020 về Công ty hợp danh:

“1. Công ty hợp danh là doanh nghiệp, trong đó:

a) Phải có ít nhất 02 thành viên là chủ sở hữu chung của công ty, cùng nhau kinh doanh dưới một tên chung (sau đây gọi là thành viên hợp danh). Ngoài các thành viên hợp danh, công ty có thể có thêm thành viên góp vốn;

b) Thành viên hợp danh phải là cá nhân, chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về các nghĩa vụ của công ty;

c) Thành viên góp vốn là tổ chức, cá nhân và chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ của công ty trong phạm vi số vốn đã cam kết góp vào công ty.

2. Công ty hợp danh có tư cách pháp nhân kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.”

Kết luận: Công ty hợp danh chính là một pháp nhân bởi:

– Loại hình này được thành lập theo quy định Luật Doanh nghiệp;

– Có cơ cấu tổ chức gồm Hội đồng thành viên đứng đầu, bên dưới gồm có Chủ tịch Hội đồng thành viên, Giám đốc, Ban kiểm soát và các phòng ban khác;

– Thành viên góp vốn có tài sản độc lập với cá nhân, pháp nhân khác và tự chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phần vốn đã góp;

– Nhân danh mình tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập.